گفت و گوی دکتر محمد صنعتی و سوسن شریعتی

سوسن شریعتی: خصلت فراگیر گفتمان شریعتی و اینکه به عموم حوزه‌ها پرداخته، طیف منتقدان او را از حوزه‌های مختلف، وسیع ساخته است. در گذشته طیف سنت گریان با شریعتی مشکل داشتند اما به مرور منتقدان شریعتی تنوع بیشتری یافتند و البته همین تنوع، پرداختن به شریعتی را جذاب کرده است. طیف سنتی اندیشه شریعتی را التقاطی، ملغمه، گزینشی، بی‌اعتنا به ...

متن کامل »

قانون گریزی و قانون ستیزی ما

 مساله قانون در ایران تاریخ تاسف آوری داشته است. فکر می‌کنم عمر قانون گذاری جمعی تقریباً نزدیک به مفهوم مدرن آن از مشروطه باشد، تازه اگر جدی گرفته می‌شد و اجرا می‌کردند. جامعه ما لا اقل تا پیش از آن چندان جامعه قانونمندی نبوده است. یعنی ما همواره از آغاز تاریخمان بیش از آن که با قانون زندگی کرده باشیم ...

متن کامل »

دلهره انسان در برابر تنهایی و مرگ

ساموئل بکت سوگواره (تراژدی) نویس انتظار، پس از سال‌ها خاموشی، آخرین قطعه نثر خود را در ۱۸۰۱واژه تنها در دویست نسخه منتشر می‌کند. فرانک کرمود آنرا “شکوه نکبت بار” می‌خواند. زیرا شاید بدان جهت که بکت فقر  و نکبت انسان را در شکل و شیوه‌ای فاخر و شکوهمند بیان می‌کند. در زمان اعطای جایزه نوبل به وی در سال ۱۹۶۹آکادمی ...

متن کامل »

فرهنگ مرگ و نعل وارونه هدایت

 در اینکه مرگ اندیشی و خودکشی همواره جزء اتهامات اصلی در پرونده بزهکارانه صادق هدایت بوده، تردیدی نیست. در این هم نمی‌باید تردید کرد که مصلحان اخلاقی ما _ چه در خانواده و چه در جامعه گسترده ایران _ طی بیش از نیم قرن با تبلیغات بسیار و پیگیر به هر جوان آشنا با کتاب و کتابخوانی، هشدار داده‌اند تا مبادا ...

متن کامل »

امید ضد امید

*  “امید ضد امید” پاسخ تامل برانگیز ابراهیم خلیل بود به کسی که پرسید” ایمان چیست؟” پاسخ در مضمون چنین بود: ” امید ضد امید” — امید ضد امید؟؟! زمانی که پای در زنجیر و اسیر در محبسی بی راه گریز، بمبی ساعتی روبروی خود می‌بینی، ولی دور از دسترست، در مسافتی که تیک تاکش  هر لحظه اضطرابت را بیشتر ...

متن کامل »

خشونت در جامعه؛ خاستگاه‌ها، بازدارنده‌ها و گسترش‌ دهنده‌هایش

  خشونت و پرخاشگری قدیم‌تر از انسان در این کره خاکی است.  ولی مسئله‌ای که می‌خواهم به آن بپردازم باستان‌شناسی خشونت نیست. بلکه می‌خواهم به یکی از مهم‌ترین معضلات جهان انسانی، و به ویژه به مسئله خشونت، در این سرزمین آباء و اجدادی خودمان بپردازم، که احتمالاً با حضور و تداومش در جوامع انسانی پیشامدرن دیگر، وجوه مشترکی دارد. البته با ...

متن کامل »

خرافه پرستی، موهوم باوری و اسطوره اندیشی در جهان ما

با اینکه اعتقاد به نحسی اعداد یا شوم بودن بعضی حیوانات در عصری که پیشرفت علم تا کره ماه هم رسیده ، کمی عجیب به نظر می‌رسد اما هنوز نه تنها در جوامع بسته و پیشامدرن بلکه حتی در جوامع مدرن و فراصنعتی نیز « خرافات» ی از این دست در میان گروه‌های مختلف مردم رواج دارد.هنوز هم عده زیادی ...

متن کامل »

«ماجرا»ی «الی»

“ماجرا” ی ” الی”   1   سال 1960، وقتی فیلمِ «ماجرا» در جشنواره کن به نمایش درآمد، تماشاگران، آن را هو کردند. اگر چه «آنتونیونی» نخل طلا را بُرد و از همان زمان هم درباره‌‌ی شیوه روایتِ تازه‌ی آن بحث شد، ولی انگار تماشاگران نمی‌توانستند این هجوم علیه اخلاق سنتیِ بورژوازی را بپذیرند. به نظر شما، «ماجرا» فیلمی است ...

متن کامل »

مرگ اندیشی

مرگ اندیشی گروه گفتگو ــ الهه خسروی یگانه: غروب دلگیر یکی از روزهای آخر آذرماه، در میان اتاقی که کتاب ها محاصره اش کرده اند، دکتر محمد صنعتی شماره آخر ارغنون را با آن جلد سیاه رنگش دست به دست می کند و منتظر می نشیند تا گفتگویمان را درباره مرگ آغاز کنیم. این بار دومی است که به سراغ ...

متن کامل »

گفت و گو درباره هیچکاک

– «بهرام بیضایی» در کتابِ «هیچکاک در قاب» درباره‌ی علمی بودن روانکاوی در فیلم‌های «آلفرد هیچکاک» می‌گوید که این فیلم‌ها، بیشتر از آن‌که جنبه‌های علمی در آن رعایت شود، یک‌جور دستمایه‌ای است برای کارگردان تا قصه‌اش را تعریف کند. ولی آیا به نظر شما این توجه به روانکاوی تنها یک شیوه برای قصه گویی است یا این‌که سویه علمی هم ...

متن کامل »